Gwybodaeth beichiogrwydd


Problemau cwsg mewn plant

Mae llawer o blant bach yn cael trafferth setlo i gysgu ac yn deffro yn y nos.

Efallai na fydd hyn yn broblem i rai pobl ond os ydych chi neu eich plentyn yn methu cysgu, dyma bethau syml y gallwch chi drïo wneud i helpu.

Mae pob plentyn yn wahanol, felly gwnewch beth sy’n gyfforddus i chi a beth fydd yn gweithio i’ch plentyn.

Plentyn ddim eisiau mynd i’r gwely

  • Penderfynwch faint o’r gloch rydych chi eisiau i’ch plentyn fynd i’r gwely.
  • Dechreuwch gael ‘amser gwely tawel’ cyn mynd i’r gwely, 20 munud cyn amser cysgu eich plentyn. Gwnewch hyn 5 i 10 munud yn gynt bob wythnos – neu 15 munud os ydy eich plentyn yn arfer mynd i’r gwely yn hwyr iawn – nes i chi gyrraedd yr amser gwely rydych chi eisiau i’ch plentyn.
  • Penderfynwch faint o amser rydych chi am dreulio gyda’ch plentyn wrth ei roi yn y gwely, e.e. darllen dim ond 1 stori, tycio’ch plentyn ac wedyn dweud ‘nos da’.
  • Rhowch hoff degan, dymi (os ydych chi'n defnyddio un) neu blanced gysur (‘comforter’) cyn i’ch plentyn fynd i’r gwely.
  • Gadewch golau gwan ymlaen os oes angen.
  • Os bydd eich plentyn yn codi, ewch ag o’n ôl i’r gwely heb wneud ff?s.
  • Trïwch wneud yr un fath bob tro – bod yn gyson.
  • Gwnewch y rwtîn yma am fwy nag un noson er mwyn i’ch plentyn arfer.

Plentyn sy’n methu mynd i gysgu heb dad neu mam

Gall y ‘tips’ yma helpu plant bach (dros 1 oed) neu blant hŷn i arfer mynd i gysgu heb riant yn y llofft.

Gallwch wneud hyn hefyd os bydd eich plentyn yn deffro ynghanol y nos.

Byddwch yn barod i’ch plentyn gymryd amser hir i setlo y tro cyntaf fyddwch chi’n gwneud hyn.

Gallwch chi anwesu eich plentyn â’ch llaw yn lle rhoi cusan/sws os yw eich plentyn yn cysgu mewn crud ac yn anodd ei gyrraedd i roi cusan.

  • Dilynwch y rwtîn ‘amser gwely tawel’.
  • Rhowch eich plentyn yn y gwely pan fydd yn gysglyd ond yn effro. Yna, rhowch gusan i’ch plentyn a dweud ‘nos da’.
  • Dywedwch y byddwch chi’n mynd yn ôl mewn ychydig funudau i roi cusan arall iddo.
  • Ewch yn ôl bron yn syth i roi cusan.
  • Cerddwch at y drws, yna ewch yn ôl eto i roi cusan.
  • Dywedwch y byddwch chi’n mynd yn ôl mewn ychydig funudau i roi cusan arall iddo.
  • Tacluswch neu gwnewch rywbeth yn yr ystafell, yna rhowch gusan iddo.
  • Daliwch i fynd yn ôl i roi mwy o gusanau cyn belled â bod y plentyn yn aros yn y gwely.
  • Gwnewch rywbeth y tu allan i’r ystafell a mynd yn ôl i roi cusan.
  • Os ydy’r plentyn yn dod allan o’r gwely, dywedwch: “Yn ôl i’r gwely a bydda i’n rhoi cusan i ti”.
  • Ewch yn ôl yn aml i roi cusan nes ei fod yn cysgu.
  • Gwnewch hyn bob tro y bydd eich plentyn yn deffro yn ystod y nos.

‘Tips’ cysgu eraill i blant dan 5 oed

  • Gwnewch yn siŵr bod rwtîn ‘amser gwely tawel’ yn digwydd ar yr un amser gyda’r un pethau’n digwydd bob nos.
  • Os bydd eich plentyn yn cwyno ei fod yn llwglyd, rhowch bowlen o rawnfwyd (‘cereal’) a llaeth iddo cyn mynd i’r gwely (a chofio brwsio dannedd wedyn).
  • Os oes gan eich plentyn ofn tywyllwch, defnyddiwch olau bach neu adael golau pen staer ymlaen.
  • Peidiwch â gadael i’ch plentyn edrych ar liniadur (‘laptop’), tabled na ffôn yn yr awr cyn mynd i’r gwely – mae golau sgrin yn gallu styrbio cwsg.
  • Os bydd eich plentyn yn deffro yn y nos, byddwch mor ddiflas â phosibl – peidiwch â rhoi’r golau ymlaen, edrych yn llygaid eich plentyn na siarad mwy nag sydd ei angen.
  • Ceisiwch osgoi cwsg hir yn y prynhawn.

Helpu plentyn anabl i gysgu

Weithiau, mae plant sydd â salwch neu anableddau tymor hir yn ei chael hi’n anodd cysgu drwy’r nos. Mae hyn yn gallu bod yn anodd i’ch plentyn ac i chi. 

Mae gan wefan Contact a Scope fwy o wybodaeth am sut i helpu plentyn anabl i gysgu.

Mwy o help gyda phroblemau cysgu plant

Mae angen cael amynedd, rwtîn a dal ati ond mae’n bosibl ateb problemau cysgu y rhan fwyaf o blant.

Os ydy eich plentyn yn dal i gael problemau cysgu, siaradwch â’ch ymwelydd iechyd.

Efallai y bydd gan eich ymwelydd iechyd syniadau eraill neu efallai y bydd yn awgrymu gwneud apwyntiad mewn clinig cysgu i blant, os oes un yn lleol.


Last Updated: 27/06/2023 11:25:08
The information on this page has been adapted by NHS Wales from original content supplied by NHS UK NHS website nhs.uk