Cefnogaeth beichiogrwydd yn yr arddegau
Gall darganfod eich bod yn feichiog pan ydych yn eich arddegau fod yn frawychus, yn enwedig os nad oedd y beichiogrwydd wedi'i gynllunio, ond bod help a chefnogaeth ar gael.
Yn gyntaf, os ydych chi'n meddwl y gallech chi fod yn feichiog ond nad ydych chi'n siŵr, mae'n bwysig sefyll prawf beichiogrwydd cyn gynted â phosib i ddarganfod.
Rwy'n feichiog - beth ddylwn i ei wneud nesaf?
Os yw'ch prawf beichiogrwydd yn bositif, mae'n ddealladwy teimlo emosiynau cymysg: cyffro ynghylch cael plentyn, poeni am ddweud wrth eich rhieni, a phryder am feichiogrwydd a genedigaeth.
Efallai eich bod hefyd yn teimlo'n bryderus neu'n ofnus os nad ydych chi'n siŵr eich bod chi eisiau bod yn feichiog.
Gwnewch yn siŵr eich bod chi'n trafod eich opsiynau ac yn meddwl yn ofalus cyn i chi wneud unrhyw benderfyniadau. Ceisiwch siarad ag aelod o'r teulu, ffrind neu rywun rydych chi'n ymddiried ynddynt.
Beth bynnag fo'ch oedran, gallwch hefyd ofyn am gyngor cyfrinachol gan:
- eich meddyg teulu neu nyrs practis
- clinig atal cenhedlu neu iechyd rhywiol
- 111 - ar gael 24 awr y dydd, 365 diwrnod y flwyddyn
Eich penderfyniad chi ydyw, ond peidiwch ag anwybyddu'r sefyllfa, gan obeithio y bydd yn diflannu.
Eich opsiynau yw:
- parhau gyda'r beichiogrwydd a chadw'r babi
- cael erthyliad
- parhau gyda'r beichiogrwydd a chael y babi wedi'i fabwysiadu
Os penderfynwch barhau â'ch beichiogrwydd, y cam nesaf yw dechrau eich gofal cynenedigol.
Os penderfynwch beidio â pharhau â'ch beichiogrwydd, gallwch siarad â meddyg teulu neu ymweld â chlinig iechyd rhywiol i drafod eich opsiynau.
Gallant eich cyfeirio am asesiad mewn clinig neu ysbyty os dewiswch gael erthyliad.
Mae gan Sexwise fwy o wybodaeth ynghylch os ydych chi'n feichiog a ddim yn gwybod beth i'w wneud.
Pa gefnogaeth sydd ar gael i bobl ifanc beichiog yn eu harddegau?
Os penderfynwch barhau â'ch beichiogrwydd, mae yna ystod eang o wasanaethau i'ch cefnogi yn ystod beichiogrwydd ac ar ôl i chi gael eich babi.
Gallwch gael cefnogaeth a chyngor gan:
- Brook - os ydych chi o dan 25 oed, gallwch ymweld â'ch gwasanaeth Brook agosaf i gael cyngor cyfrinachol am ddim, neu ddefnyddio'r gwasanaeth testun a sgwrsio ar y we 'Ask Brook' o ddydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 3pm
- mae'r llinell iechyd rhywiol genedlaethol yn cynnig gwybodaeth a chyngor cyfrinachol am ddim ar iechyd rhywiol, perthnasoedd ac atal cenhedlu ar 0300 123 7123
- Family Lives - ewch i'r wefan neu ffoniwch 0808 800 2222 i gael cefnogaeth i deuluoedd, gan gynnwys rhieni ifanc
- Tommy's - ymwelwch â'r wefan hon dan arweiniad bydwragedd i gael y wybodaeth ddiweddaraf i rieni
- Family Nurse Partnership - efallai y bydd nyrs deuluol yn gallu ymweld â'ch cartref, os ydych chi'n rhieni ifanc, i'ch cefnogi rhag beichiogrwydd cynnar nes bod eich plentyn yn 2 oed
- Shelter - elusen dai genedlaethol a all eich cynghori am opsiynau tai a buddion tai i rieni ifanc; ewch i'w gwefan neu ffoniwch nhw ar 0808 800 4444
Os ydych chi'n feichiog ac ar eich pen eich hun, mae'n bwysig bod yna bobl y gallwch chi rannu'ch teimladau â nhw a all gynnig cefnogaeth i chi.
A allaf barhau â'm haddysg tra byddaf yn feichiog?
Yn ysgol
Ie, gallwch aros yn yr ysgol hyd at yr enedigaeth ac yna dychwelyd i'r ysgol wedi hynny.
Mae cymryd amser i ffwrdd o'r ysgol i gael babi yn cael ei drin fel unrhyw absenoldeb arall. Disgwylir i ysgolion weithredu'n rhesymol a chaniatáu cyfnod digonol o absenoldeb o'r ysgol, gan ystyried amgylchiadau penodol pob achos.
Gallwch adael yr ysgol ar ddiwedd Blwyddyn 11.
Ond nes eich bod chi'n 18 oed, mae'n rhaid i chi naill ai:
- aros mewn addysg amser llawn (er enghraifft, yn y coleg)
- cychwyn prentisiaeth neu hyfforddeiaeth
- gwaith neu wirfoddoli (am 20 awr neu fwy yr wythnos) tra mewn addysg neu hyfforddiant rhan-amser
Dywed y gyfraith na chaniateir i golegau, prifysgolion na'ch cyflogwr prentisiaeth eich trin yn annheg os ydych chi'n feichiog neu'n fam.
Addysg bellach neu uwch
Dim ond os oes gennych swydd y gallwch gael tâl mamolaeth, felly ychydig iawn o fyfyrwyr sy'n gymwys.
Ond os ydych chi'n fyfyriwr, dylech allu cymryd absenoldeb sy'n gysylltiedig â mamolaeth rhag astudio ar ôl i'r babi gael ei eni. Bydd faint o amser a gymerwch yn dibynnu ar eich sefyllfa a'ch cwrs penodol.
Mae gan yr Uned Her Cydraddoldeb ganllaw ar feichiogrwydd a mamolaeth myfyrwyr (PDF, 345kb), a ysgrifennwyd ar gyfer colegau addysg uwch.
Prentisiaethau
Gall prentisiaid gymryd hyd at 52 wythnos o absenoldeb mamolaeth. Os ydych chi'n brentis, efallai y byddwch yn gymwys i gael tâl mamolaeth statudol.
Gallwch ddod o hyd i ragor o wybodaeth am feichiogrwydd yn y 'Llyfr Eich Beichiogrwydd a’r Enedigaeth’.
Last Updated: 25/07/2023 07:41:20
The information on this page has been adapted by NHS Wales from original content supplied by
NHS website
nhs.uk