Pwy yw Pwy yn y Tim Cyn-Geni
Tra byddwch yn feichiog, byddwch fel arfer yn gweld nifer fach o weithwyr gofal iechyd proffesiynol, dan arweiniad eich bydwraig neu'ch meddyg.
Maen nhw eisiau gwneud i chi deimlo mor gyfforddus â phosibl tra byddwch chi'n feichiog a phan gewch chi'ch babi.
Hoffai llawer o fenywod beichiog ddod i adnabod y bobl sy'n gofalu amdanynt yn ystod beichiogrwydd a genedigaeth eu babi.
Mae'r GIG yn ceisio gwneud i hyn ddigwydd, ond mewn rhai achosion efallai y gwelwch chisawl gweithiwr proffesiynol gwahanol.
Ym mhob apwyntiad, dylai'r gweithwyr proffesiynol a welwch gyflwyno eu hunain ac esbonio beth maen nhw’n ei wneud. Os byddan nhw'n anghofio, gofynnwch iddyn nhw. Gwnewch nodyn o bwy yr ydych wedi'i weld a beth maen nhw wedi'i ddweud rhag ofn bod pwynt y bydd angen i chi ei drafod nes ymlaen.
Mae'r dudalen hon yn rhestru'r bobl rydych chi'n fwyaf tebygol o'u cyfarfod. Efallai y bydd gan rai ohonynt fyfyrwyr dan hyfforddiant gyda nhw - byddan nhw’n gofyn i chi a ydych chi’n hapus i’r myfyrwyr fod yn bresennol.
Bydwraig
Mae bydwraig yn arbenigwr ar feichiogrwydd a genedigaeth arferol.
Mae bydwragedd wedi'u hyfforddi'n arbennig i ofalu am famau a babanod drwy gydol beichiogrwydd arferol, esgor ac ar ôl yr enedigaeth. Maent yn darparu gofal i'r rhan fwyaf o fenywod gartref neu yn yr ysbyty.
Yn gynyddol, mae bydwragedd yn gweithio mewn ysbytai ac yn y gymuned (meddygfeydd ac ymweliadau cartref), fel y gall yr un fydwraig ddarparu gofal cyn-geni a bod yn bresennol adeg yr enedigaeth.
Bydd enw'r fydwraig sy'n gyfrifol am eich gofal yn eich nodiadau beichiogrwydd.
Bydd bydwraig yn gofalu amdanoch chi yn ystod esgor os bydd popeth yn ddidrafferth, ac mae'n debyg y byddant yn geni eich babi.
Os bydd unrhyw gymhlethdodau'n datblygu yn ystod eich beichiogrwydd neu'ch esgoriad, byddwch yn gweld meddyg yn ogystal â chael gofal gan eich bydwraig.
Ar ôl yr enedigaeth, byddwch chi a'ch babi’n derbyn gofal gan fydwragedd neu weithwyr cymorth mamolaeth.
Pennaeth bydwreigiaeth
Gall pennaeth bydwreigiaeth eich cefnogi os ydych chi’n cael problemau gyda'r gofal neu os ydych chi’n teimlo nad yw eich dymuniadau'n cael eu hystyried.
Mae gan yr elusen Birthrights ffeithlenni ar eich hawliau a'r gyfraith yn ystod beichiogrwydd a genedigaeth a allai fod yn ddefnyddiol i chi.
Os ydych wedi cael eich babi ac eisiau siarad am eich profiad geni, hyd yn oed os oedd hyn gryn amser yn ôl, bydd pennaeth bydwreigiaeth yn gallu trefnu hyn i chi.
Obstetrydd
Mae obstetrydd yn feddyg sy'n arbenigo mewn gofal menywod yn ystod beichiogrwydd, esgor ac ar ôl yr enedigaeth.
Mewn rhai ysbytai, byddwch yn gweld obstetrydd fel mater o drefn. Mewn ysbytai eraill, bydd eich bydwraig neu'ch meddyg teulu yn eich cyfeirio at obstetrydd os oes ganddynt unrhyw bryderon am eich beichiogrwydd - er enghraifft, roedd gennych gymhlethdod blaenorol neu os oes gennych salwch hirdymor.
Gallwch ofyn am gael gweld obstetrydd os oes gennych unrhyw bryderon yr hoffech eu trafod.
Anesthetydd
Meddyg sy'n arbenigo mewn lleddfu poen ac anaesthesia yw anaesthetydd.
Os penderfynwch chi gael epidwrol ar gyfer lleddfu poen yn ystod esgor, caiff ei roi gan anaesthetydd.
Os oes angen toriad cesaraidd arnoch, bydd anesthetydd yn darparu'r anaesthesia priodol.
Byddant hefyd yn bresennol os oes angen epidwrol arnoch ar gyfer esgoriad gydag offer - er enghraifft gydag efeiliau neu ddyfais sugno sy'n helpu esgor pen y babi (ventouse).
Pediatregydd
Mae pediatregydd yn feddyg sy'n arbenigo mewn gofalu am fabanod a phlant.
Efallai y bydd pediatregydd yn gwirio eich babi ar ôl yr enedigaeth i wneud yn siŵr bod popeth yn iawn, a byddant yn bresennol pan gaiff eich babi ei eni os ydych chi wedi cael esgoriad anodd.
Os oes gan eich babi unrhyw broblemau, byddwch yn gallu trafod y rhain gyda'r pediatregydd.
Os caiff eich babi ei eni gartref neu os yw eich arhosiad yn yr ysbyty yn fyr, efallai na fyddwch yn gweld paediatregydd o gwbl. Gall eich bydwraig neu'ch meddyg teulu eich gwirio chi a'ch babi.
Nyrs newyddenedigol
Mae nyrsys newyddenedigol wedi'u hyfforddi'n arbennig i ofalu am fabanod sy'n gynamserol neu'n sâl pan gânt eu geni.
Maent fel arfer yn gweithio mewn unedau newyddenedigol arbenigol yn yr ysbyty neu yn y gymuned.
Mae ganddynt rôl bwysig hefyd o ran darparu cymorth i rieni y mae angen gofal newyddenedigol ar eu babanod.
Sonograffydd
Mae sonograffydd wedi'i hyfforddi'n arbennig i wneud sganiau uwchsain.
Bydd sonograffydd yn cyflawni eich
- sgan dyddio beichiogrwydd cynnar (tua 12 wythnos)
- sgan nuchal translucency (tua 11-13 wythnos, a wneir ar yr un pryd â'r sgan dyddio fel arfer) - mae hyn yn sgrinio ar gyfer y siawns y bydd gan eich babi syndrom Down, syndrom Edwards a syndrom Patau ac annormaleddau cromosomaidd eraill
- sgan anomaledd (tua 20 wythnos)
Mae rhai menywod hefyd yn cael eu sganio ar adegau eraill yn ystod eu beichiogrwydd.
Ffisiotherapydd obstetrig
Mae ffisiotherapydd obstetrig wedi'i hyfforddi'n arbennig i'ch helpu i ymdopi â newidiadau corfforol yn ystod beichiogrwydd, genedigaeth a thu hwnt.
Mae rhai yn mynychu dosbarthiadau cyn-geni ac yn addysgu ymarferion cyn-geni, ymlacio ac anadlu, safleoedd geni gweithredol, a ffyrdd eraill o gadw'ch hun yn heini ac yn iach yn ystod beichiogrwydd ac esgoriad.
Ar ôl yr enedigaeth, maent yn cynghori ar ymarferion ôl-enedigol i dynhau'ch cyhyrau.
Ymwelydd iechyd
Mae ymwelwyr iechyd yn nyrsys sydd wedi'u hyfforddi'n arbennig sy'n cefnogi ac addysgu teuluoedd o feichiogrwydd hyd at bumed pen-blwydd plentyn.
Efallai y byddwch yn cyfarfod â'ch ymwelydd iechyd cyn geni eich babi ac yn ystod yr wythnosau cyntaf ar ôl yr enedigaeth.
Efallai y byddwch yn parhau i weld eich ymwelydd iechyd neu aelod o'r tîm gartref neu yn eich clinig iechyd plant, eich canolfan iechyd neu feddygfa.
Deietegydd
Os oes gennych unrhyw bryderon am ddeiet arbennig neu fwyta'n iach - er enghraifft os byddwch yn datblygu diabetes beichiogrwydd - gall dietegydd roi'r cyngor sydd ei angen arnoch.
Gallwch ddod o hyd i ragor o wybodaeth am feichiogrwydd yn y 'Llyfr Eich Beichiogrwydd a’r Enedigaeth’.
Last Updated: 25/07/2023 07:48:16
The information on this page has been adapted by NHS Wales from original content supplied by
NHS website
nhs.uk